03.12.2022, 01:57
Kult zwierząt nie jest niczym nowym. Kultury tak zróżnicowane geograficznie i strukturalnie, jak rdzenni Amerykanie, północno-zachodni Pacyfik czy Japończycy, wszystkie czczą zwierzęta w jakiejś formie.
Podobnie łatwo można zrozumieć korzenie takiego kultu. Zwierzęta wykazują cechy, w których wydają się mieć przewagę nad ludźmi, a ci, którzy czczą to zwierzę, szukają błogosławieństwa aspektami ich fizycznej formy. Chavin w Peru wyrzeźbili posągi przedstawiające siebie przekształcających się w jaguary, uzyskując przy tym siłę, szybkość, zwinność i zaciekłość zwierzęcia.
Ale kult jednego konkretnego zwierzęcia w Europie wydaje się sięgać szczególnie daleko. Niedźwiedzie, budzące strach i szanowane ze względu na swoją siłę i moc, mogły być czczone w tak zwanych „kultach niedźwiedzi” od zarania dziejów ludzkości, a nawet przez gatunki ludzkie inne niż nasz.
Czy wśród starożytnych neandertalczyków byli czciciele niedźwiedzi ? Co możemy wiedzieć o ich utraconej kulturze i co znaczył dla nich niedźwiedź?
Kulty niedźwiedzi na całym świecie
Po pierwsze, niedźwiedzie są oczywistym wyborem do kultu. Na przykład niedźwiedzie zawsze istniały w kulturach rdzennych Amerykanów . Niedźwiedzie symbolizowały mądrość i wielką siłę, ponieważ wiadomo, że niedźwiedzie kontynuują walkę, nawet jeśli są poważnie ranne.
Niedźwiedzie odgrywały też znaczącą rolę w różnych ceremoniach religijnych. Według plemion Pueblo z południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych niedźwiedzie były uważane za jednego z sześciu „kierunkowych strażników”. Rdzenne grupy, takie jak Puebloan Zuni, wierzyły, że niedźwiedzie są w stanie leczyć ludzi.
Tak więc niedźwiedzie zostały wyrzeźbione na skałach, aby zapewnić ochronę osobnikom. Wojownicy nosili niedźwiedzie pazury jako naszyjniki, wierząc, że przyniesie to wojownikowi siłę i moc.
Niedźwiedzie były podobnie czczone przez Ainu, małą grupę ludzi z kilku wysp archipelagu japońskiego . Dla tej grupy ludzi bardzo ważne były niedźwiedzie, zwane w ich języku „kamuy”. Znaczenie tego terminu to Bóg.
Kulty niedźwiedzi często wiązały się z noszeniem skóry zwierzęcia, zwykle w celu wchłonięcia aspektu jego mocy ( Hanna / Adobe Stock)
Ajnowie uważali wiele zwierząt za bogów. Jednak spośród wszystkich zwierząt najważniejsze były niedźwiedzie. Ludzie wierzyli, że bogowie przebierają się w futra i mięso zwierząt, ilekroć odwiedzają ziemię. Tak więc Ainu, gdy napotkali niedźwiedzia, zabijali go i zjadali, uwalniając ducha boga, aby mógł powrócić do swojego domu.
Nivkh, grupa rdzennej grupy etnicznej wschodniej Rosji , również wyznawała kult niedźwiedzia, odgałęzienie i aspekt ich szamanizmu. Według wierzeń Niwchów niedźwiedź jest ziemską manifestacją bogów i przodków. Miejscowe kobiety chwytały niedźwiedzie i hodowały je w zagrodzie. Miejscowe kobiety traktowały niedźwiedzie tak, jakby były ich dziećmi.
Święto niedźwiedzi Nivkh, które odbywało się w najgłębszą zimę, przewodniczył szaman Nivkh. Na festiwalu niedźwiedzie były zmuszane do ubierania się w uroczysty kostium , który został specjalnie dla nich stworzony. Następnie ofiarowano ucztę niedźwiedziowi, aby zabrał go do bogów.
Tradycja miała na celu zapewnienie, że bogowie okazali życzliwość klanom. Po bankiecie niedźwiedź został zabity i zjedzony przez członków klanu podczas wyszukanej ceremonii. Wierzono, że duch niedźwiedzia powróci do bogów i pobłogosławi lud Nivkh obfitym lasem. Takie praktyki zostały stłumione przez ZSRR i chociaż w ostatnich latach zostały ponownie przywrócone, pierwotne wierzenia szamańskie już dawno minęły.
Starożytni Europejczycy: źródło wszystkich kultów niedźwiedzi?
Jest więc jasne, że niedźwiedzie były ważnymi zwierzętami, kojarzonymi z bogami i czczonymi na całym świecie. Ale w Europie kulty mogą sięgać znacznie dalej. Wśród nich był kult niedźwiedzi przez Finów . Przed chrystianizacją w Finlandii politeistyczne fińskie pogaństwo było dość popularne wśród ludzi. Oprócz czczenia boga nieba i piorunów, ludzie w Finlandii szanowali i czcili niedźwiedzie. W starożytności i średniowieczu ludzie w dużej mierze polegali na polowaniu, aby przeżyć. Spośród wszystkich zwierząt niedźwiedzie były uważane za święte. Według wierzeń Finów niedźwiedzie przybyły z nieba i były zdolne do reinkarnacji. Niedźwiedzie były więc traktowane przez Finów z dużym szacunkiem. Ilekroć zabijali i jedli niedźwiedzia, tworzyło to święto znane jako Karhunpeijaiset. Głównym powodem obchodów była reinkarnacja duszy niedźwiedzia z powrotem do lasu.
Kult niedźwiedzia przetrwał także w zredukowanej formie dla słynnych berserków wikingów . Tutaj szaleni wojownicy nosili skórę zwierzęcia, wierząc, że podczas ataku przejmują część siły i zaciekłości niedźwiedzia. Fakt, że wyglądali przy tym przerażająco, prawdopodobnie nie bolał. Mieszkańcy Pirenejów hiszpańskich i francuskich do dziś czczą niedźwiedzie. W gminach i miasteczkach regionu górskiego odbywa się szereg festynów niedźwiedzi. Prats de Mollo, gmina w regionie Pirenejów, organizuje 2 lutego „święto niedźwiedzia” („festa de I'os”). Jest to rytuał, w którym mężczyźni przebierają się za niedźwiedzia, wymachują kijami i terroryzuje ludzi na ulicach. Ale, co najstarsze i najciekawsze, niedźwiedzie mogły być szczególnym zwierzęciem czczonym przez europejskich neandertalczyków. W jaskiniach znaleziono wiele kości niedźwiedzi, które noszą ślady zamieszkiwania przez neandertalczyków, najwyraźniej ułożone w określone wzory. Wydaje się, że neandertalczycy, wdzięczni za mięso dostarczane przez niedźwiedzia i świadomi trudności upolowania i zabicia niedźwiedzia, zbudowali szacunek dla zwierzęcia, który przejawiał się w ofiarach kultowych i quasi-pogrzebowych przygotowaniach.
Czaszka niedźwiedzia jaskiniowego z obozu neandertalczyków pod Budapesztem: symboliczny relikt dla ludzi, którzy tam mieszkali? (Bjoertvedt / CC BY-SA 4.0 )
Na przykład w jednej z jaskiń we Francji w Saone-et-Loire czaszki niedźwiedzi wydają się ułożone w formie idealnego koła. Takie miejsca miały oczywiste znaczenie dla neandertalczyków, ale nie możemy powiedzieć, w jaki sposób były wykorzystywane. Jednak cała prawda pozostaje niejasna. Niektórzy wciąż twierdzą, że jeśli neandertalczycy czcili niedźwiedzie, dowody na to można było znaleźć w osadach i obozach, a nie tylko w jaskiniach . Są przekonani, że niedźwiedzie mogły schronić się w jaskiniach, aby chronić się przed trudnymi warunkami pogodowymi i tam umrzeć, a układ kości i czaszek jest zwykłym zbiegiem okoliczności, błędnie zinterpretowanym przez współczesnych archeologów. Bez względu na to, jaka jest prawda o pochodzeniu tego kultu, niedźwiedzie nadal są czczone jako symbol siły i cenne źródło mięsa na całym świecie. Czy te kulty powstały oddzielnie, czy czerpały z siebie nawzajem? Pytanie pozostaje bez odpowiedzi. Top Image: Kulty niedźwiedzi można znaleźć na całym świecie iw całej historii, być może nawet w kulturach neandertalskich.
Źródło: yanik88 / Adobe Stock.
Podobnie łatwo można zrozumieć korzenie takiego kultu. Zwierzęta wykazują cechy, w których wydają się mieć przewagę nad ludźmi, a ci, którzy czczą to zwierzę, szukają błogosławieństwa aspektami ich fizycznej formy. Chavin w Peru wyrzeźbili posągi przedstawiające siebie przekształcających się w jaguary, uzyskując przy tym siłę, szybkość, zwinność i zaciekłość zwierzęcia.
Ale kult jednego konkretnego zwierzęcia w Europie wydaje się sięgać szczególnie daleko. Niedźwiedzie, budzące strach i szanowane ze względu na swoją siłę i moc, mogły być czczone w tak zwanych „kultach niedźwiedzi” od zarania dziejów ludzkości, a nawet przez gatunki ludzkie inne niż nasz.
Czy wśród starożytnych neandertalczyków byli czciciele niedźwiedzi ? Co możemy wiedzieć o ich utraconej kulturze i co znaczył dla nich niedźwiedź?
Kulty niedźwiedzi na całym świecie
Po pierwsze, niedźwiedzie są oczywistym wyborem do kultu. Na przykład niedźwiedzie zawsze istniały w kulturach rdzennych Amerykanów . Niedźwiedzie symbolizowały mądrość i wielką siłę, ponieważ wiadomo, że niedźwiedzie kontynuują walkę, nawet jeśli są poważnie ranne.
Niedźwiedzie odgrywały też znaczącą rolę w różnych ceremoniach religijnych. Według plemion Pueblo z południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych niedźwiedzie były uważane za jednego z sześciu „kierunkowych strażników”. Rdzenne grupy, takie jak Puebloan Zuni, wierzyły, że niedźwiedzie są w stanie leczyć ludzi.
Tak więc niedźwiedzie zostały wyrzeźbione na skałach, aby zapewnić ochronę osobnikom. Wojownicy nosili niedźwiedzie pazury jako naszyjniki, wierząc, że przyniesie to wojownikowi siłę i moc.
Niedźwiedzie były podobnie czczone przez Ainu, małą grupę ludzi z kilku wysp archipelagu japońskiego . Dla tej grupy ludzi bardzo ważne były niedźwiedzie, zwane w ich języku „kamuy”. Znaczenie tego terminu to Bóg.
Kulty niedźwiedzi często wiązały się z noszeniem skóry zwierzęcia, zwykle w celu wchłonięcia aspektu jego mocy ( Hanna / Adobe Stock)
Ajnowie uważali wiele zwierząt za bogów. Jednak spośród wszystkich zwierząt najważniejsze były niedźwiedzie. Ludzie wierzyli, że bogowie przebierają się w futra i mięso zwierząt, ilekroć odwiedzają ziemię. Tak więc Ainu, gdy napotkali niedźwiedzia, zabijali go i zjadali, uwalniając ducha boga, aby mógł powrócić do swojego domu.
Nivkh, grupa rdzennej grupy etnicznej wschodniej Rosji , również wyznawała kult niedźwiedzia, odgałęzienie i aspekt ich szamanizmu. Według wierzeń Niwchów niedźwiedź jest ziemską manifestacją bogów i przodków. Miejscowe kobiety chwytały niedźwiedzie i hodowały je w zagrodzie. Miejscowe kobiety traktowały niedźwiedzie tak, jakby były ich dziećmi.
Święto niedźwiedzi Nivkh, które odbywało się w najgłębszą zimę, przewodniczył szaman Nivkh. Na festiwalu niedźwiedzie były zmuszane do ubierania się w uroczysty kostium , który został specjalnie dla nich stworzony. Następnie ofiarowano ucztę niedźwiedziowi, aby zabrał go do bogów.
Tradycja miała na celu zapewnienie, że bogowie okazali życzliwość klanom. Po bankiecie niedźwiedź został zabity i zjedzony przez członków klanu podczas wyszukanej ceremonii. Wierzono, że duch niedźwiedzia powróci do bogów i pobłogosławi lud Nivkh obfitym lasem. Takie praktyki zostały stłumione przez ZSRR i chociaż w ostatnich latach zostały ponownie przywrócone, pierwotne wierzenia szamańskie już dawno minęły.
Starożytni Europejczycy: źródło wszystkich kultów niedźwiedzi?
Jest więc jasne, że niedźwiedzie były ważnymi zwierzętami, kojarzonymi z bogami i czczonymi na całym świecie. Ale w Europie kulty mogą sięgać znacznie dalej. Wśród nich był kult niedźwiedzi przez Finów . Przed chrystianizacją w Finlandii politeistyczne fińskie pogaństwo było dość popularne wśród ludzi. Oprócz czczenia boga nieba i piorunów, ludzie w Finlandii szanowali i czcili niedźwiedzie. W starożytności i średniowieczu ludzie w dużej mierze polegali na polowaniu, aby przeżyć. Spośród wszystkich zwierząt niedźwiedzie były uważane za święte. Według wierzeń Finów niedźwiedzie przybyły z nieba i były zdolne do reinkarnacji. Niedźwiedzie były więc traktowane przez Finów z dużym szacunkiem. Ilekroć zabijali i jedli niedźwiedzia, tworzyło to święto znane jako Karhunpeijaiset. Głównym powodem obchodów była reinkarnacja duszy niedźwiedzia z powrotem do lasu.
Kult niedźwiedzia przetrwał także w zredukowanej formie dla słynnych berserków wikingów . Tutaj szaleni wojownicy nosili skórę zwierzęcia, wierząc, że podczas ataku przejmują część siły i zaciekłości niedźwiedzia. Fakt, że wyglądali przy tym przerażająco, prawdopodobnie nie bolał. Mieszkańcy Pirenejów hiszpańskich i francuskich do dziś czczą niedźwiedzie. W gminach i miasteczkach regionu górskiego odbywa się szereg festynów niedźwiedzi. Prats de Mollo, gmina w regionie Pirenejów, organizuje 2 lutego „święto niedźwiedzia” („festa de I'os”). Jest to rytuał, w którym mężczyźni przebierają się za niedźwiedzia, wymachują kijami i terroryzuje ludzi na ulicach. Ale, co najstarsze i najciekawsze, niedźwiedzie mogły być szczególnym zwierzęciem czczonym przez europejskich neandertalczyków. W jaskiniach znaleziono wiele kości niedźwiedzi, które noszą ślady zamieszkiwania przez neandertalczyków, najwyraźniej ułożone w określone wzory. Wydaje się, że neandertalczycy, wdzięczni za mięso dostarczane przez niedźwiedzia i świadomi trudności upolowania i zabicia niedźwiedzia, zbudowali szacunek dla zwierzęcia, który przejawiał się w ofiarach kultowych i quasi-pogrzebowych przygotowaniach.
Czaszka niedźwiedzia jaskiniowego z obozu neandertalczyków pod Budapesztem: symboliczny relikt dla ludzi, którzy tam mieszkali? (Bjoertvedt / CC BY-SA 4.0 )
Na przykład w jednej z jaskiń we Francji w Saone-et-Loire czaszki niedźwiedzi wydają się ułożone w formie idealnego koła. Takie miejsca miały oczywiste znaczenie dla neandertalczyków, ale nie możemy powiedzieć, w jaki sposób były wykorzystywane. Jednak cała prawda pozostaje niejasna. Niektórzy wciąż twierdzą, że jeśli neandertalczycy czcili niedźwiedzie, dowody na to można było znaleźć w osadach i obozach, a nie tylko w jaskiniach . Są przekonani, że niedźwiedzie mogły schronić się w jaskiniach, aby chronić się przed trudnymi warunkami pogodowymi i tam umrzeć, a układ kości i czaszek jest zwykłym zbiegiem okoliczności, błędnie zinterpretowanym przez współczesnych archeologów. Bez względu na to, jaka jest prawda o pochodzeniu tego kultu, niedźwiedzie nadal są czczone jako symbol siły i cenne źródło mięsa na całym świecie. Czy te kulty powstały oddzielnie, czy czerpały z siebie nawzajem? Pytanie pozostaje bez odpowiedzi. Top Image: Kulty niedźwiedzi można znaleźć na całym świecie iw całej historii, być może nawet w kulturach neandertalskich.
Źródło: yanik88 / Adobe Stock.
Szczerość to drogi dar więc nie oczekuj jej od tanich ludzi...